Rząd chce zawiesić kary dla gmin za nieterminowe decyzje o warunkach zabudowy

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano informację o projekcie noweli ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która realizuje szereg postulatów samorządów zgłaszanych w związku z trudnościami z wdrażaniem planów ogólnych. 

Przygotowane przez MRiT zmiany zakładają m.in. zawieszenie do 31 grudnia 2026 r. kar za nieterminowe wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Obecnie gminy mają na wydanie decyzji WZ 21 dni (dla budynków jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m kw.) oraz 90 dni (dla pozostałych inwestycji). Jest to termin nieprzekraczalny. W przypadku jego niedotrzymania gminie grozi kara 500 zł za każdy dzień zwłoki.

Samorządy od wielu miesięcy alarmowały, że w związku z masowym napływem wniosków o wydanie tzw. wuzetek i brakiem specjalistów nie są w stanie obsłużyć w terminie wszystkich spraw.    

Projekt zakłada też zmianę zasad wejścia w życie pięcioletniego terminu obowiązywania decyzji o warunkach zabudowy, który ma być uzależniony od momentu złożenia wniosku przez inwestora, a nie od momentu uprawomocnienia się decyzji.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami pięcioletni termin ważności decyzji WZ biegnie od dnia ich uprawomocnienia, a nie od daty złożenia wniosku. Oznacza to, że wuzetki wydane przed 1 stycznia 2026 r. i prawomocne przed tą datą pozostaną bezterminowe, natomiast wszystkie nowe decyzje WZ będą miały ważność 5 lat od momentu, gdy staną się ostateczne.  

Projektowane przepisy mają też uelastycznić zasady zachowania zgodności planu miejscowego z planem ogólnym gminy. Chodzi o rezygnację z konieczności zachowania zgodności w zakresie maksymalnego udziału powierzchni zabudowy, co umożliwi bardziej elastyczne kształtowanie ustaleń planu miejscowego oraz dostosowanie do zmieniających się potrzeb i uwarunkowań, bez konieczności zmiany planu ogólnego gminy. Druga ze zmian zakłada wprowadzenie wyjątku od konieczności zachowania zgodności w zakresie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej dla obiektów zabytkowych, jeżeli wynika to z potrzeb ich ochrony.

Projekt zakłada też zmiany w procedurze sporządzania zintegrowanych planów inwestycyjnych (ZPI) poprzez rozszerzenie i uelastycznienie katalogu inwestycji uzupełniających, a także doprecyzowanie, że ZPI poza obszarem inwestycji głównej oraz inwestycji uzupełniającej może obejmować również inne tereny.

MRiT zaproponowało też rezygnację z konieczności obejmowania ZPI obszaru inwestycji uzupełniającej, gdy jest ona możliwa do realizacji na podstawie innego obowiązującego planu miejscowego oraz wydłużenie z 3 dni roboczych do 14 dni terminu na weryfikację przez wójta (burmistrza albo prezydenta miasta) otrzymanego wniosku o uchwalenie ZPI.

Projektowana ustawa przewiduje także rezygnację z obowiązku uchwalania planu miejscowego zgodnie z nieaktualnymi strategiami rozwoju gmin (sprzed reformy systemu planowania przestrzennego) i zachowanie obowiązku uwzględniania polityki przestrzennej gminy określonej w nowych strategiach rozwoju gmin lub strategiach rozwoju ponadlokalnego, tj. takich, których opracowanie zostało wszczęte od 24 września 2023 r., analogicznie jak w przypadku sporządzania planu ogólnego gminy.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to IV kwartał 2025 r.

mp/