Powiaty chcą doprecyzowania programu „Aktywni Seniorzy – ASY”

Związek Powiatów Polskich w ramach uzgodnień z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego przedstawił uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni Seniorzy – ASY” na lata 2026-2030. Według samorządowców doprecyzowania wymagają m.in. niektóre przepisy dotyczące finansowania dziennych domów opieki. 

Jak podkreślono w uwagach do programu, w projekcie nie sprecyzowano czy jednostki samorządu terytorialnego ubiegając się ośrodki na utworzenie i wyposażenia ośrodków wsparcia działających w formie dziennych domów pobytu i klubów samopomocy będą mogły jednocześnie wnioskować o dofinansowanie ich funkcjonowania. 

„Jeżeli nie będzie takiej możliwości może to zniechęcić samorządy do składania wniosków” – wskazał ZPP.

Samorządowcy zwrócili również uwagę na potrzebę zawarcia w programie zapisu, że kryteria oceny formalnej i merytorycznej będą określone w ogłoszeniu albo w regulaminie konkursu.

„Wnioskodawcy powinni znać kryteria oceny, a decyzja o przyczynie odrzucenia oferty nie powinna mieć charakteru uznaniowego” – podkreślono w opinii do projektu.

ZPP oczekuje także, że w priorytecie dotyczącym integracji wewnątrzpokoleniowej możliwość starania się o dofinansowanie powinny mieć również jednostki samorządu terytorialnego oraz instytucje kultury.  

„Na terenach wiejskich, zagrożonych depopulacją nie zawsze działają organizacje pozarządowe mające potencjał do prowadzenia takich zadań. Możliwość wspierania takich zadań mają natomiast samorządy, zwłaszcza poprzez lokalne instytucje kultury czy centra usług społecznych” – wskazano.

Przedstawiciele powiatów mają też uwagi do propozycji w zakresie finansowania Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Według samorządowców z zapisów w programie nie wynika czy o dotację będzie można się starać na utworzenie UTW, czy również na rozwój oferty już istniejących. Zwrócono również uwagę, że obecnie UTW funkcjonują m.in. „w strukturze uczelni wyższych, jednostek budżetowych samorządów (centrów kształcenia ustawicznego, instytucji pomocy społecznych, innych jednostkach powołanych przez samorządy), instytucjach kultury (dom/ośrodki kultury, biblioteki)” natomiast zaproponowany program pozwala na pozyskanie dofinansowania tylko tym UTW, które są prowadzone przez organizacje pozarządowe. 

Przygotowywany przez rząd program Aktywni Seniorzy - ASY” na lata 2026-2030 zakłada przeznaczenie 610 mln zł na wsparcie osób starszych. W 2026 r. ma to być 100 mln zł, w 2027 r. – 120 mln zł, a w latach 2028 – 2030 po 130 mln zł rocznie. 

Program ma wspierać aktywną rolę jednostek samorządu terytorialnego oraz partnerów społecznych, „uwzględniając przede wszystkim różnorodny i lokalny charakter populacji osób starszych oraz wewnątrzpokoleniową integrację”.

mr/